Türkiye Canlı Fay Çizgileri Haritası Yenilendi: MTA Canlı Fay Haritasında Hangi Vilayetler ve İlçeler Var?

Meydana gelen zelzele sonucunda on binlerce vatandaşımız hayatını kaybetti, binlerce bina yıkıldı. Sarsıntının tabiat üzerinde bıraktığı yıkıcı izler de havadan görüntülendi. Sarsıntı 11 vilayetimizde fecî yıkımlar ve değişiklikler meydana getirdi.

Ülkemizin bir zelzele ülkesi olduğu aşikar. Vatandaşlarımız da canlı fay sınırlarının nerelerden geçtiğini ve hangi vilayet ve ilçelerde sarsıntı meydana gelebileceğini araştırıyorlar. Hususa ait açıklama ise Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü tarafından yapıldı. Canlı fay sınırı haritası MTA’nın internet sitesinde yenilenerek paylaşıldı.

MTA yenilenmiş canlı fay haritası erişime açıldı. Paylaşılan harita üzerinde toplamda 51 farklı ilimiz yer alıyor. Bu vilayetler üzerine tıklanarak bölge hakkında bilgi alınabiliyor. Harita üzerinde ayrıyeten 20 tane ilçemiz bulunuyor. Bu bölgeler üzerine tıklanarak hangi bölgede kaç tane canlı fay çizgisi bulunduğu ve nerede bulundukları öğrenilebiliyor.  

Örneğin haritada üzerinde bulunan İzmir’e tıkladığınız vakit fay çizgilerinin hangi bölgelerden geçtiğini inceleyebiliyorsunuz. Haritaya nazaran İzmir bölgesinde canlı bulunan birçok fay sınırı bulunuyor. Bunlar; İzmir fay sınırı, Kemalpaşa fayı, Dağkızılca fayı,  Manisa fayı, Akhisar fayı ve daha birkaç fay sınırından oluşuyor. 

MTA Canlı Fay Sınırı Haritası

MTA’nın Türkiye canlı fay sınırı haritasında Bursa ili incelendiğinde Kuzey Anadolu fay çizgisinin İstanbul’un neresinden geçtiğini görmek mümkün. Harita üzerinde Adalar ve Avcılar segmentleri de farklı başka gösteriliyor. Ayrıyeten harita üzerinde fay çizgileri üzerinde meydana gelen sarsıntıların tarihleri ve büyüklükleri de veriliyor. Kuzey Anadolu fay çizgisi üzerinde meydana gelen 1999 sarsıntısının yerini ve büyüklüğünü de sarsıntı haritası üzerinden inceleyebilirsiniz.

Üzerinde yaşadığımız dünyanın yer kabuğununu oluşturan levhalar vardır. Bu levhaların hareketi sonucunda gerilmeler ve sıkışmalar meydana gelir. Yer kabuğundaki bu hareketleri bölümlere de fay ismi verilir. Zorlanma ve sürtünmenin tesiriyle kısa bir vakit içerisinde epey şiddetli bir kırılma meydana gelir. Bu harekete zelzele ismi verilmektedir. 

Diri fay yahut etkin fay ise tarihî periyotta sarsıntı oluşturan tüm faylara verilen isimdir. MTA’nın paylaşmış olduğu canlı fay sınırı haritasında farklı çeşitlerdeki canlı faylara yer verilmiştir. Bu canlı fay tipleri aşağıdaki üzere açıklanabilir:

• Deprem yüzey kırığı: 1900- günümüz ortasında yüzey faylanması oluşturan canlı faylara verilen isimdir.

• Holosen fayı: Holosen (son 11.000 yıl) ‘de yüzey faylanması oluşturan faylardır.

• Kuvaterner fayı: Pleyistosen’de (1.600.00 yıl) ‘de yüzey faylanması oluşturan, Holosen aktifliği kuşkulu faylardır.

• Olası Kuvaterner fayı yahut çizgisellik: Kuvaterner yahut öncesi periyotta oluşmuş, Kuvaterner aktifliği kuşkulu fay yahut şimdiki morfolojide bariz çizgisellik.

Bu sınıflandırmaya nazaran birinci üç kategoride bulunan canlı fay tiplerinin gelecekte yüzey kırılmasına sebep olabilecek büyüklükte bir zelzele oluşturma riski vardır. Haritayı incelerken birinci üç tıptaki canlı fay çizgilerinin olduğu bölgeleri dikkata alabilirsiniz.